We spugen wat af…

Afgelopen juni heeft Forensicon een heel aantal lezingen en workshops verzorgd tijdens de ‘Maand van het spannende boek’ in bibliotheken. Eén van de dingen die ik tijdens deze lezingen en workshops heb verteld, is dat de mensen op de eerste rij na ongeveer een half uur allemaal al speekseldruppeltjes van mij hadden opgevangen op hun kleding.

 

Zodra ik begin te praten, komen er speekseldruppeltjes vrij die overal om me heen achterblijven. Deze speekseldruppeltjes zijn eigenlijk de enige lichaamsvloeistoffen die mensen altijd en overal achterlaten.

Speekseldruppeltjes zijn echter niet direct zichtbaar, zeker niet de minieme druppeltjes die verspreid worden tijdens een gesprek. En als een speekselvlek wel zichtbaar is, kan met het blote oog niet direct worden vastgesteld dat de vloeistofvlek speeksel betreft.

Alfa amylase test

Met behulp van een test kan worden onderzocht of een vlek speeksel betreft of niet. Deze test is gebaseerd op de aanwezigheid van het enzym alfa-amylase. Alfa-amylase komt in hoge concentraties voor in speeksel. Het enzym zorgt voor de afbraak van zetmeel. En dat is weer een belangrijke functie in het eerste deel van de verwerking van voedsel (vandaar dat er hoge concentraties aanwezig zijn in speeksel).

De test waarmee speeksel wordt aangetoond is gebaseerd op deze werking. Bij de test wordt aan de te onderzoeken vloeistofvlek, zetmeel – met daaraan gebonden kleurstof – toegevoegd. Als er alfa-amylase aanwezig is in de vloeistofvlek, zullen de zetmeel moleculen worden afgebroken en zal de kleurstof vrijkomen. Is er geen alfa-amylase aanwezig, dan zullen de zetmeelmoleculen intact blijven en ontstaat er ook geen kleurverandering.

Waarde van de test

Helaas komt alfa-amylase ook voor in andere lichaamsvloeistoffen (al is de concentratie in speeksel honderden keren hoger dan in andere vloeistoffen) en komt alfa-amylase ook voor in sommige schimmels. Dierlijk speeksel bevat ook alfa-amylase.

De testresultaten kunnen dus alleen een eerste indicatie geven of er daadwerkelijk sprake is van een speekselvlek of niet. De test biedt geen zekerheid en maakt geen onderscheid tussen humaan en dierlijk speeksel.

Omdat speekseldruppeltjes zo gemakkelijk achtergelaten worden, is de waarde van een gevonden speekseldruppel niet erg groot. Want, na het gesprek dat ik vanochtend gehad heb met een nieuwe projectmedewerker, heeft zij op haar kleding speeksel van mij meegenomen in de trein en naar huis. Mocht er iets gebeuren en een nauwgezet onderzoek aan haar kleding plaatsvinden, wordt mijn lichaamsvloeistof aangetroffen op haar t-shirt.
De volgende vraag wordt dan: ‘Hoe zijn deze speekseldruppeltjes op de kleding terechtgekomen?

Niet alleen het vinden van sporen, maar ook het verbinden van waarde aan een gevonden spoor is van groot belang bij de resultaten van een forensisch onderzoek.

Samen naar de waarheid!
Cynthia