Een foto zegt meer dan duizend woorden. Een bekend spreekwoord waar veel mensen het mee eens zullen zijn.
En in veel situaties is het ook zo. Als je probeert te omschrijven hoe je nieuwe vriend eruit ziet, laat een foto veel beter zien hoe hij lacht en hoe zijn ogen glinsteren dan dat jij het kan beschrijven.
Ook bij het rapporteren van forensische- of recherche- onderzoeksresultaten, zijn beelden soms meerzeggend dan woorden.
Een foto van een persoon die een inbraak pleegt – of bewegend beeld zoals een video – zegt meer dan een signalementsomschrijving.
Het vormen van beeld
Wanneer je een beschrijving van een situatie, persoon of object geeft, maakt de ontvanger hier in zijn hoofd een beeld bij. Soms kan de omschrijving van de emotie die de situatie met zich meebrengt de tekening in het hoofd van de ontvanger verder inkleuren.
Het zal echter altijd de interpretatie van de ontvanger blijven.
Denk bijvoorbeeld aan boeken die verfilmd worden. Aan de hand van een boek stelt de lezer zich voor hoe personages en locaties eruit zien. In een film wordt het beeld van de regisseur en andere filmmakers weergegeven. Dit sluit lang niet altijd aan bij het beeld dat de lezer van het boek zelf had.
Beelden zeggen dus inderdaad meer dan alleen beschrijvingen; wanneer een foto wordt voorgelegd, krijgt de ontvanger niet de gelegenheid om zelf invulling te geven aan het beeld dat hij creëert bij een omschrijving.
De beperking van foto’s
Afbeeldingen hebben echter ook hun beperkingen.
Een afbeelding is een momentopname. De afbeelding zegt niets over de situatie of de totstandkoming van het moment dat op foto is vastgelegd.
Op internet zijn verschillende filmpjes te vinden die dit goed aantonen. Kijk bijvoorbeeld deze filmpjes.
Afbeeldingen kunnen beter dan woorden weergeven hoe een persoon, object of situatie eruit ziet. Dit geldt wanneer datgene wat men wil laten zien door iedere bekijker van de afbeelding hetzelfde wordt geïnterpreteerd.
Een afbeelding kan echter geen gevoel of omstandigheden beschrijven.
Een foto van een wegrennend persoon zegt nog niets over de reden waarom deze persoon wegrent. Wellicht is het geen dief die probeert te ontkomen, maar zijn er overvallers in de winkel aanwezig en rent de persoon op de afbeelding voor zijn leven. Of hij rent weg omdat er een aardbeving aan de gang is, of omdat hij achterna gezeten wordt door een pitbull.
Afbeeldingen en omschrijvingen in een onderzoeksrapport
In recherche en forensisch onderzoek is het belangrijk om objectief en betrouwbaar weer te geven wat de resultaten van onderzoeken zijn en welke waarnemingen gedaan zijn tijdens het onderzoek. Afbeeldingen en omschrijvingen vullen elkaar hierbij aan. Als beschrijvingen én afbeeldingen gebruikt worden in een onderzoeksrapport, wordt het best overgebracht wat de waarnemingen en bevindingen van de onderzoeker zijn geweest tijdens het onderzoek.
Het is de taak van de onderzoeker om de beperkingen van woorden en de beperkingen van afbeeldingen te (h)erkennen en een juiste combinatie te vinden in zijn onderzoeksrapport.
Samen naar de waarheid!
Cynthia
