Regelmatig merken we dat er veel vooroordelen en misverstanden bestaan over het werk van een particulier (forensisch) onderzoeker. Sommige mensen denken dat particulier onderzoekers op een illegale wijze informatie verzamelen omdat de particulier rechercheurs wegen weten die eigenlijk niet mogen, maar die toch worden ingezet.

Hiernaast zijn er ook mensen die het beeld voor ogen hebben dat een rechercheur (politie of particulier) alle onderzoeksmogelijkheden die er zijn zomaar ongelimiteerd in mogen zetten. Woningen binnenvallen, telefoons afluisteren en personen dwingen om DNA en/of vingerafdrukken af te staan.

Natuurlijk zijn dit uitersten, maar toch merken we bij een groot percentage van de opdrachtgevers, dat er een dergelijke vorm van misverstanden bestaan. Er bestaat veel onduidelijkheid over de mogelijkheden van particulier onderzoekers.

Om te kunnen uitleggen wat de mogelijkheden van politierechercheurs en particulier rechercheurs zijn, gebruiken wij een eenvoudig ezelsbruggetje. Of eigenlijk een zin, die direct alles omvat.

Een politierechercheur mag niets, tenzij in de wet staat dat het wel mag;
Een particulier rechercheur mag alles, tenzij in de wet staat dat het niet mag.

Ofwel; zowel de recherche van politie als de particulier rechercheurs zijn gebonden aan de voorwaarden die de wetgeving hen oplegt.

Recherche van politie

De recherche van politie heeft bijzondere bevoegdheden die ze mogen gebruiken om misdrijven op te sporen en verdachten van die misdrijven te identificeren.

De inzet van deze bevoegdheden (woningen doorzoeken, mensen hun vrijheid benemen, vorderen van financiële gegevens, …) is wel aan voorwaarden gebonden. Deze voorwaarden staan in de wetgeving (voornamelijk Wetboek van Strafvordering (WvSv)) weergegeven.

Door hun bijzondere bevoegdheden en hun taakomschrijving, mogen rechercheurs van politie ook niet zomaar een onderzoek opstarten. Artikel 1 WvSv geeft aan dat opsporing alleen mag plaatsvinden zoals in de wet is omschreven.
Ofwel: Een politierechercheur mag niets, tenzij in de wet staat dat het wel mag.

Particulier rechercheur

Een particulier rechercheur (of particulier onderzoeker) heeft die bijzondere bevoegdheden niet. Ook niet tijdens het uitvoeren van een onderzoek. In de belangrijkste normering die er bestaat voor particulier onderzoekers (de Privacygedragscode sector particulier recherchebureaus) is gereguleerd op welke wijze een particulier onderzoeker zijn onderzoek kan vormgeven en informatie kan verzamelen zonder de wet te overtreden.
Een particulier onderzoeker mag dus in principe alles, tenzij in de wet staat dat het niet mag.

Voor onze opdrachtgevers geeft deze zin veel duidelijkheid

Wij merken dat deze zin veel duidelijkheid geeft voor mensen. Ook al neemt het de frustratie over de opties in hun situatie niet altijd weg. Wanneer we uitleggen en toelichten dat wij en ook de politierechercheurs niet zomaar alle onderzoeksmogelijkheden mogen inzetten in iedere situatie, ontstaat er meer begrip. Zeker wanneer we hierbij ook uitleggen dat hun rechten worden beschermd wanneer iemand anders onderzoek tegen hen zou willen laten instellen.

Wat vind jij van deze zin? Zou je hem kunnen gebruiken? Heb je er nog aanvullingen op? Ik ben erg benieuwd!

Samen naar de waarheid!
Cynthia