Particulier onderzoekers worden nog wel eens gezien als cowboys of nep-politieagenten die op eigen houtje op onderzoek uitgaan en hierbij alles doen wat ze maar kunnen om informatie te verzamelen.

De particuliere recherchebranche is echter wel degelijk gereguleerd middels wet- en regelgeving.

In dit artikel ga ik verder in op de wetten en regelingen waar privaat onderzoekers zich aan moeten houden.

Wet Particulier Beveiligingsorganisaties en Recherchebureaus (WPBR)

De WPBR reguleert de particuliere beveiligingsbranche. Ook particulier recherchebureaus vallen hieronder. In de WPBR zijn artikelen opgenomen die eisen stellen aan de wijze waarop particulier recherchebureaus hun werkzaamheden vormgeven. Zo dient ieder recherchebureau in het bezit te zijn van een vergunning van de Minister van Veiligheid en Justitie en mogen alleen gediplomeerde particulier onderzoekers die in het bezit zijn van een legitimatiebewijs recherchewerkzaamheden uitvoeren.

Ook stelt de wet eisen aan ieder recherchebureau met betrekking tot de omgang met klachten en voorwaarden aan de personen die een leidinggevende functie mogen bekleden in een privaat onderzoeksbureau.

De WPBR is verder uitgewerkt in een Regeling Particulier Beveiligingsorganisaties en Recherchebureaus (RPBR) en een set beleidsregels.

Wet bescherming persoonsgegevens

De Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) is de ‘Privacywet’ van Nederland. In de Wbp wordt gereguleerd wie persoonsgegevens mag verwerken, op welke wijze en voor welke doeleinden. De private onderzoeksbranche komt regelmatig in aanraking met persoonsgegevens en bijzondere persoonsgegevens. Eveneens wordt soms onderzoek uitgevoerd naar een persoon terwijl deze daar zelf (in eerste instantie) niet van op de hoogte is.

Privacy is een groot goed. Daarom worden er ook strenge regels gesteld aan de verzameling van- en de omgang met deze gegevens.

Het op een juiste wijze omgaan met privacygevoelige informatie is zo belangrijk, dat er een aparte richtlijn is opgesteld voor particulier onderzoekers; de Privacygedragscode sector Particulier Recherchebureaus. Deze gedragscode betreft een uitwerking van de verschillende regelingen uit de Wbp speciaal toegespitst op de werkzaamheden van een particulier onderzoeksbureau.

Wetboek van Strafrecht

En alle overige wetten.

Een particulier onderzoeker heeft niet meer bevoegdheden dan een andere willekeurige burger heeft. Een particulier onderzoeker mag met zijn werkzaamheden nimmer de wet overtreden.

Een politieonderzoeker mag dat trouwens ook niet, maar volgens verschillende wetten mogen politieambtenaren in de uitoefening van hun functie en onder bepaalde voorwaarden wel meer dan andere burgers.

Een particulier onderzoeker mag dat niet. Bij overtreding van een wetsartikel is een particulier onderzoeker even strafbaar als ieder willekeurig ander.

Op de grens

Tijdens hun onderzoeken achterhalen particulier onderzoekers informatie met een doel. En soms bevinden ze zich hierbij op de rand van wat wettelijk is toegestaan. Maar een privaat onderzoeker mag nooit over de grens van de wet stappen.

De private onderzoeksbranche is goed gereguleerd in de wet- en regelgeving. En dat is maar goed ook. Iedereen heeft het recht om informatie te verzamelen teneinde na te gaan of hij niet benadeeld wordt. Private rechercheurs hebben van deze zoektocht hun werk gemaakt. Maar wel altijd binnen de kaders van wat toegestaan is.

Heb je twijfels over de (uitgevoerde) werkzaamheden van een privaat onderzoeker? Of wil je zelf informatie verzamelen, maar weet je niet wat toegestaan is? Bestudeer de wetgeving of vraag om meer informatie.

Samen naar de waarheid!
Cynthia