Bij forensisch onderzoek wordt veel aandacht besteed aan de sporen, het zoeken, vinden en veiligstellen van de sporen en aan de onderzoeksmethoden die vervolgens worden uitgevoerd op de sporen.
Maar de logistieke procedures die hieromheen plaatsvinden blijven toch een beetje op de achtergrond. Er is niet veel informatie te vinden over procedures en zaken waar je op moet letten.
De chain of custody is veelvuldig en uitgebreid beschreven (ook door mij) en er is zelfs aandacht voor verpakkingen en labeling in relatie tot het beschermen van het spoor en de onderzoekers.
Toch ontkomt men ook niet aan het vervoeren van sporenmateriaal. Ideaal is een direct transport van de vindlocatie naar het laboratorium waar het onderzoek aan de sporen plaats zal vinden.
Vaak zijn er echter meerdere vervoersstappen. Van de vindlocatie naar de locatie waar de sporen (tijdelijk) worden opgeslagen en de eerste administratieve afhandeling plaatsvindt; van deze opslaglocatie naar het laboratorium; indien nodig van het laboratorium, naar een ander laboratorium voor verder of ander onderzoek; net zolang tot uiteindelijk vervoer naar het archief plaatsvindt.
Daarom deze week vijf aandachtspunten bij het vervoeren van sporen.
- Zorg voor de juiste basis
Zoals hierboven vermeldt, is al veel meer geschreven over de wijze van klaarmaken van sporenmateriaal voor transport en opslag. Verpakking en labeling zijn van groot belang. Wanneer het materiaal klaar is voor transport, kan het transport zelf ook soepel verlopen.
Maak ook een keuze voor passend transport en de juiste transporteur.
Met een gedegen basis wordt een gedegen transport van forensische sporen mogelijk.
- Zorg voor juiste condities tijdens vervoer
Ook tijdens het transport moet rekening worden gehouden met de omgevingscondities. Temperatuur is een belangrijke factor. Er zijn verschillende voorzieningen voor gekoeld transport.
Maar ook wanneer geen bijzondere temperatuur behouden hoeft te blijven, kunnen de omgevingscondities in een vervoermiddel heel anders zijn dan daarbuiten. Denk aan auto’s waar de temperatuur binnen snel oploopt, als de zon op de ramen schijnt.
De condities in een opslagruimte in een vervoersmiddel kunnen anders zijn dan de condities in het vervoersmiddel zelf of daarbuiten. Hou daar rekening mee, in het bijzonder bij langere vervoersafstanden.
- Zorg dat sporen elkaar niet kunnen beïnvloeden
Waar bij het verpakken van sporenmateriaal zo goed alle voorschriften in acht worden genomen, gebeurt het vervolgens dat meerdere apart verpakte sporenmaterialen bij elkaar in één doos worden gestopt.
Op zich hoeft dit niet erg te zijn, maar het is wel belangrijk om op te letten welke sporen bij elkaar worden geplaatst.
In een laboratorium worden aparte ruimtes gebruikt voor het onderzoek aan materiaal van een slachtoffer en materiaal van een verdachte. Laten we dan tijdens het transport deze sporen ook niet in één doos of krat naast elkaar leggen (ongeacht de discussie of DNA-sporen of overige materialen door de verpakking heen elkaar kunnen contamineren).
Let er ook op dat zware sporen de minder robuuste sporen niet vermorzelen wanneer ze gaan schuiven tijdens het transport (zie ook tip 4). Of dat een vloeibaar spoor gaat lekken en hierbij een andere verpakking verontreinigd.
- Let op schuiven, omvallen etcetera tijdens transport
Nederland heeft een zeer veilig wegennetwerk. En ook de vervoersmiddelen zijn van hoge kwaliteit. Dan nog kan niet worden voorkomen dat schudden, trillen van de auto en drempels in de weg kunnen zorgen voor enig geschud en gewiebel van de sporenmaterialen in de achterbak.
Let er bij het plaatsen van de sporen in het vervoersmiddel op dat de sporen niet kunnen beschadigen of elkaar kunnen beïnvloeden (zie ook tip 3) tijdens het transport.
- Laat de sporen niet alleen
Deze tip heeft ook weer te maken met de chain of custody. Tijdens het vervoer, zeker over langere afstanden, kan het voorkomen dat de vervoerder moet tanken, een pakket moet afleveren of gebruik wil maken van het kleinste kamertje. Toch is het niet verstandig om sporenmaterialen onbeheerd achter te laten. Meenemen is ook niet altijd een optie. Zorg er (in ieder geval bij transport over langere afstanden) voor dat er altijd twee vervoerders aanwezig zijn. Eén van beiden kan bij de sporenmaterialen blijven terwijl de ander de benodigde boodschap afhandelt.
Op deze manier zijn de sporen, ook tijdens het transport, nooit onbeheerd.
Transport is een noodzakelijke handeling die van invloed kan zijn op forensische sporen, wanneer niet voldoende rekening wordt gehouden met alle invloeden en factoren.
Hou ook tijdens het transport de bescherming van de sporenmaterialen in de gaten, zo blijft de kwaliteit en integriteit van sporen geborgd.
Samen naar de waarheid!
Cynthia
